 "Bajki i przypowieści": cykl bajek Ignacego Krasickiego (1779), złożony ze 106 utworów powstałych w latach 1774-1778, zebranych w czterech księgach, poprzedzonych wierszem dedykacyjnym Do dzieci i wstępem. Bajki Krasickiego są krótkie, zwięzłe i wykorzystują typ stworzony przez Ezopa. Autor opisuje ludzkie wady, zestawiając kontrastowe cechy (np. mądrość i głupotę, siłę i słabość). Do najpopularniejszych utworów Krasickiego należą m.in.: Dzieci i żaby, Lew i zwierzęta, Dewotka, Łakomy i zazdrosny, Przyjaciele, Ptaszki w klatce, Wół minister, Stary pies i stary sługa. W 1802 ukazał się drugi zbiór zatytułowany Bajki nowe, w którym przeważają dłuższe utwory narracyjne. Oba zbiory są znakomitym zwierciadłem stosunków międzyludzkich o ponadczasowej wartości, gdyż i dzisiaj znajdziemy w nich aktualną wiedzę o życiu i naturze ludzkiej, a przestrogi w nich zawarte i mądrość morałów mogą zawsze służyć jako wskazówka. Krasicki piętnował w bajkach ludzkie wady w sposób humorystyczny, ponieważ nie chciał nikogo obrażać, jedynie uczyć. Wiele puent jego utworów stało się cytowanymi przez następne pokolenia "złotymi myślami". Na przykład w bajce Przyjaciele autor opisał zajączka, który słysząc odgłosy zbliżającego się polowania, udał się po pomoc do swoich przyjaciół. Pierwszy odmówił mu schronienia koń, potem kozioł, owca i cielę. Zajączek został zjedzony przez psy wśród zwierząt, które podawały się za jego przyjaciół. Morał poucza, że o przyjaźń należy dbać i wymaga ona poświęceń z każdej strony. Nie sztuka być przyjacielem w chwilach przyjemnych i bezpiecznych, bo prawdziwa przyjaźń sprawdza się w sytuacjach kryzysowych.
|
A
